SORRY

In de maand december heeft premier Rutte excuses aangeboden voor het slavernij verleden. Daar was heel veel om te doen. Allerlei meningen werden over deze zaak gepubliceerd. Waarom moet dat voor iets dat al zo lang geleden gebeurd is. Ik heb daar persoonlijk toch niks mee te maken, ik heb zelf toch nooit een slaaf gehad. We vinden dat de koning die excuses moet aanbieden. We leven nu toch in heel andere tijden. Wat je er ook van vindt, het is goed, dat de discussie op gang is gekomen. Het is altijd goed om het gesprek te voeren. Wat is de waarde van excuses, wat heeft het voor zin excuses aan te bieden. Vindt u het moeilijk om “sorry” te zeggen? Excuses aanbieden, “sorry” zeggen heeft alles te maken met relaties tussen mensen. Er zijn dingen gebeurd, mensen zijn beledigd, hebben een ander pijn gedaan. Zaken zijn misgelopen. Excuses aanbieden betekent in de eerste plaats toegeven, dat er iets mis is gegaan. Toegeven dat er fouten zijn gemaakt. Toegeven dat je zelf fouten hebt gemaakt. Voor velen is dat een heel moeilijke stap. De tweede stap, is samen zoeken naar een nieuwe weg, een andere manier van omgaan met elkaar.


In de meeste ziekenhuizen is een vertrouwenspersoon. Daar kunnen klachten worden ingediend. Klachten over medische fouten, klachten over de behandeling, van artsen en verpleegkundigen. Heel veel van die klachten gaan over bejegening. Op welke manier is de arts de patiënt tegemoet getreden, op welke manier heeft de communicatie over de diagnose en het ziektebeeld, plaatsgevonden. In heel veel gevallen is het zo, dat als de arts excuses aanbiedt, dat de patiënt dan tevreden is. Als de arts toegeeft, dat hij of zij, niet optimaal heeft gecommuniceerd, en zegt dat hij of zij het de volgende keer beter zal doen, dan is dat vaak al voldoende. Omgang tussen mensen, op de juiste manier communiceren, daar kan nog veel verbeterd worden.
Onze Rooms Katholieke broeders en zusters kennen de biecht. In een hokje vertellen wat je verkeerd gedaan, wat je fouten zijn geweest. Voor velen kan dat een opluchting zijn. Je bent datgene waar je last van hebt, kwijt, je kan het ergens vertellen, en dat is zinvol. Een biecht gebeurt in de beslotenheid. Het is een zaak, tussen de biechteling en de biechtvader. Er bestaat een biechtgeheim. Niemand anders komt het te weten. Belijden van zonden gebeurt in het verborgene.

Hoe gaan wij om met de fouten die wij maken? Ze wegstoppen, of er open over zijn? Toegeven dat je een fout hebt gemaakt, hoe doe je dat? Het vertellen in de media? Op TV en op twitter? Een openbare schuldbelijdenis, in het verleden gebeurde dat misschien in onze kerk, maar niet in de tijd waar in we nu leven.
In het evangelie (Mattheus 3:6) lezen we dat de mensen naar Johannes toe kwamen om zich te laten dopen terwijl ze hun zonden beleden. Op welke manier dat belijden van die zonden te werk ging, staat er niet bij.


Sorry zeggen, excuses aanbieden. Het hangt van de aard van de fout af, of je dat in het verborgene doet, of je dat alleen tegen één persoon doet, of dat je dat in het openbaar doet. Dat is de eerste stap. Maar het belangrijkste is de volgende stap. Het samen zoeken naar een nieuwe toekomst, naar een goede en zinvolle manier van omgaan met elkaar. De mensen komen naar Johannes om zich te laten dopen. Jezus gaat ook naar Johannes toe, niet om zelf mensen te gaan dopen, maar om gedoopt te worden. Dat is begin van zijn optreden. Zo laat hij zien, dat hij met de mensen méégaat. De diepte van het water in, de diepte van dit leven in. De diepte van de fouten die wij nu eenmaal maken. Maar als hij boven komt uit het water, laat hij zien, dat er een nieuwe weg is om met elkaar in vrede te leven. Excuses maken, en sorry zeggen, zijn het begin van iets nieuws. Bij de doop van Jezus laat de Heilige Geest zich zien, in de gestalte van een duif. Het is de Heilige Geest die ons aanspoort, op een liefdevolle manier met elkaar om te gaan. Om met elkaar dat nieuwe begin te zoeken.

Mirjam van Nie